Blog Nuôi Dạy Con, Học Làm Mẹ, Kiến thức chăm sóc trẻ, Quà tặng mẹ và bé. ... Tính khí của trẻ có những sắc thái nào? Trẻ sơ sinh có hứng thú với những gì?
Với những người ông bố bà mẹ có con đầu lòng, việc tắm cho bé có thể là cả một thử thách.
Trẻ sơ sinh rất mỏng manh và non nớt nên việc tắm cho các bé có thể khiến nhiều ông bố bà mẹ lo lắng, e dè. Dưới đây là những hướng dẫn cơ bản về việc tắm cho trẻ sơ sinh an toàn, đúng cách.
Một số chú ý khi tắm cho bé:
- Quy tắc đầu tiên và quan trọng hàng đầu khi cho trẻ tắm là: Tuyệt đối không bao giờ để trẻ một mình mà không có người giám sát. Trẻ nhỏ có thể bị chết đuối ở mực nước chỉ khoảng 2,5 cm và trong vòng chưa đầy 60 giây. Do đó, hãy chuẩn bị sẵn sàng tất cả các vật dụng bạn cần khi cho trẻ tắm (sữa tắm, khăn, tã giấy,...) để không phải chạy đi chạy lại lấy đồ mà “bỏ rơi” con, và nhớ luôn giữ bé bằng ít nhất một tay khi bé đang ở trong nước. Nếu chuông cửa nhà hoặc chuông điện thoại reo, nhớ bế bé lên với một chiếc khăn tắm và mang bé đi theo cùng bạn.
- Không đặt bé vào bồn tắm khi vòi nước vẫn đang chảy vì nhiệt độ nước có thể thay đổi hoặc nước có thể dâng quá cao. Bé có thể sẽ bị bỏng hoặc ngạt trong nước chỉ trong vài giây chỉ vì một vòi nước đang chảy.
- Nhiệt độ nước tắm cho trẻ không được phép quá lạnh hay quá nóng, khoảng tầm từ 37-38 độ C như thân nhiệt cơ thể người là tốt nhất.
- Bồn tắm thường rất trơn trượt nên mẹ cần trang bị thêm một chiếc thảm cạnh bồn tắm để tăng tính an toàn. Mẹ cũng nên mua một chiếc kẹp vòi nước để bảo vệ đầu bé khỏi va đập.
- Để các đồ điện tử (như máy sấy tóc, bàn là,...) cách xa khu vực bồn tắm
Quy trình tắm cho bé:
1. Chuẩn bị sẵn sàng các vật dụng cần thiết ngay bên cạnh (sữa tắm, khăn tắm, tã giấy sạch, quần áo của trẻ,...). Giữ cho nhiệt độ phòng ấm áp để bé không bị lạnh.
2. Trước khi tắm cho bé bạn nên dùng nhiệt kế để đo nhiệt độ nước tắm hoặc chạm khuỷu tay vào bồn tắm để đảm bảo rằng nước không quá nóng hoặc quá lạnh
Trước khi tắm cho bé, bạn nên kiểm tra lại nhiệt độ nước tắm bằng nhiệt kế hoặc chạm khuỷu tay vào bồn tắm. (Ảnh minh họa)
3. Mang bé đến khu vực tắm và cởi bỏ quần áo cho bé. Nếu mỗi lần đưa đi tắm bé đều khóc, hãy cứ để bé đeo bỉm khi tắm trong những lần đầu để bé gia tăng cảm giác an tâm khi ở trong nước.
4. Từ từ đưa chân bé vào trong bồn tắm trước, dùng một tay để đỡ cổ và đầu bé. Rót từng gáo nước tắm lên người bé trong suốt quá trình tắm để bé không bị lạnh.
5. Nhúng khăn ướt vào sữa tắm nhưng chỉ với một lượng cực kì nhỏ và phải là loại sữa tắm chuyên dùng cho trẻ, không gây kích ứng. Lấy khăn để lau cho bé từ đầu đến chân, từ trong ra ngoài. Bắt đầu bằng lau da đầu bé với một tấm khăn ướt, thấm sữa tắm. Giũ khăn cho hết sạch sữa tắm rồi nhẹ nhàng lau mắt, mặt bé. Đừng quên rửa bộ phận sinh dục cho bé, đây là khu vực cần phải được làm sạch hàng ngày.
6. Dùng gáo nước dội sạch khắp người cho bé và lau lại cho bé bằng khăn sạch. Nhẹ nhàng nhấc bé ra khỏi bồn với một tay đỡ cổ và đầu bé, một tay đỡ mông bé. Vì người trẻ nhỏ rất trơn khi đang ướt, bạn nên nhờ một người nữa cầm giúp khăn lau khô và đỡ lấy bé.
7. Quấn bé trong khăn tắm và vỗ vỗ khẽ cho bé khô. Sau đó, thay tã, mặc quần áo cho bé xong xuôi là mẹ có thể đặt một nụ hôn ngọt ngào lên trán con yêu rồi đấy.
Sợ con lạnh nên quấn kín trẻ, cắt tỉa để mi được dài và cong, cho bé nằm cùng bố mẹ là những sai lầm mà phụ huynh hay mắc phải
Quấn trẻ thật kín vì sợ bé lạnh
Nhiều phụ huynh thấy trẻ còn non nớt, sợ bé bị cảm lạnh nên sử dụng tã quấn quá kín hoặc dùng khăn quấn chặt cơ thể bé, tuy nhiên theo các bác sĩ Hội Chu sinh - sơ sinh TP HCM, đây là điều không nên làm.
Quấn trẻ quá kín không tốt cho sự phát triển của da và dễ gây nhiễm trùng. Ảnh: Thiên Chương
Theo các bác sĩ, việc quấn trẻ quá kín sẽ gây ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của da bởi bao bọc quá kín khiến những chất thải tiết ra từ cơ thể trẻ cùng với mồ hôi sẽ không thoát ra ngoài, trong đó, thành phần chính của chất thải chứa rất nhiều CO2, đây là những chất không có lợi.
Một số trường hợp do người lớn quấn trẻ quá kín đã khiến da của bé bị nhiễm trùng, nhiễm khuẩn. Trẻ sẽ cảm thấy vô cùng khó chịu, nguy hiểm hơn là gây ảnh hưởng đến tính mạng.
Đặt con nằm cùng bố mẹ
Khảo sát tại các trung tâm chăm sóc trẻ sơ sinh tại TP HCM cho thấy, rất nhiều gia đình có thói quen để con nằm giữa khi ngủ với lý do có thể dễ quan sát và chăm sóc, tuy nhiên theo các chuyên gia, điều này là hoàn toàn không tốt cho sức khỏe của trẻ bởi người lớn cần nhiều ôxy hơn so với trẻ nhỏ.
Trẻ sẽ khó thở vì không lấy được ôxy, ngoài ra lượng CO2 do người lớn thải ra không thoát được sẽ gây ảnh hưởng tới giấc ngủ của trẻ. Tình trạng này kéo dài có thể khiến trẻ luôn bất an, ngủ không ngon giấc và quấy khóc nhiều lúc nửa đêm.
Dùng chất tẩy và nước giặt để giặt quần áo cho trẻ
Đây là điều cần hạn chế bởi theo các bác sĩ, trong chất tẩy và các loại nước giặt đều chứa nhiều sulfonate alkyl benzen và nhiều chất hóa học khác. Nếu giặt xả không sạch, thành phần hóa học này có thể sẽ khiến da của trẻ bị nhiễm độc và dị ứng.
Cắt tỉa lông mi cho bé để mi dài và cong
Từ lời truyền miệng trong dân gian, khi thấy bé có lông mi quá ngắn hoặc thẳng, nhiều phụ huynh chọn cách cắt lông mi cho bé với hy vọng sau khi cắt, lông mi có thể mọc dài và cong hơn. Tuy nhiên đây là suy nghĩ không đúng.
Theo các bác sĩ, lông mi chỉ tồn tại trong khoảng 3 tháng và trong quá trình lông bị "chết đi" sẽ có lông mới mọc lên thay thế. Việc mi dài hay ngắn, cong hay thẳng chủ yếu phụ thuộc vào thể chất của từng bé chứ không liên quan đến việc cắt bỏ cho mọc mới.
Cũng theo các bác sĩ chuyên khoa sơ sinh, cắt lông mi gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của trẻ bởi lông mi có vai trò ngăn ngừa bụi và các chất khác trực tiếp tác động vào mắt. Chính vì thế, sau khi cắt lông mi, mắt có thể bị nhiễm bụi và mắc nhiều bệnh hơn.
Mặc ngay quần áo mới mua chưa qua giặt xả
Đây là việc không nên làm bởi trẻ có thể bị dị ứng da và tổn thương vì chất vải mới. Đối với những loại quần áo bông, nên mua cỡ lớn hơn vì rất có thể sau khi giặt, quần áo sẽ co lại và nhỏ hơn so với ban đầu khiến trẻ bứt bối.
Một lưu ý khác, khi chọn mua quần áo cho trẻ, nhất là áo len, phụ huynh cần chọn bằng cách áp mặt hoặc vùng da nhạy cảm vào mặt len để kiểm tra độ ma sát. Nhiều loại len xấu dày có thể khiến trẻ bị ngứa, thậm chí trầy xước và nhiễm trùng nếu trẻ gãi.
Mang tất và găng tay không qua kiểm tra
Cần lộn trái để kiểm tra các loại tất, găng tay, vì bên trong có thể có các vật lạ còn sót lại, hoặc các sợi chỉ có thể quấn ngón tay ngón chân của trẻ, hoặc thậm chí các loại côn trùng có thể chui vào bên trong.
Trùm mặt trẻ bằng vải the khi chở trẻ bằng xe máy
Các bệnh viện Nhi tại TP HCM từng tiếp nhận bé bị ngạt chỉ vì bố mẹ sợ bụi nên trùm mặt trẻ bằng tấm vải the khi chở bé đi tiêm phòng hoặc đi khám bệnh bằng xe máy. Nguyên nhân dẫn đến ngạt là do gió tấp vải the vào mũi ngăn ôxy trong khi trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ không thể dùng tay tháo tấm che ra.
Không nên đặt hoa trong phòng ngủ của trẻ
Trẻ rất nhạy cảm cho nên rất dễ bị dị ứng với các loại hóa chất trong đó có phấn hoa. Ngoài ra, một số loài hoa có chứa độc tố gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe như lá và hoa trúc đào, hoa đinh hương, hoa nhài có mùi quá mạnh sẽ gây dị ứng, xương rồng có gai dễ làm trẻ bị thương.
Một điều cần lưu ý khác là tuyệt đối không đặt trẻ trong căn phòng vừa xịt thuốc diệt muỗi. Các loại thú cưng như chó mèo cũng không nên cho trẻ tiếp xúc gần.
Không nên tắm quá kỹ cho trẻ
Da của trẻ rất nhạy cảm và mỏng, chính vì thế dưới da có rất nhiều mạch máu, nếu tắm cho trẻ quá kỹ bằng xà phòng chứa nhiều kiềm mạnh sẽ khiến da mẩn đỏ và giảm chức năng bảo vệ.
Phơi nắng kéo dài để trị bệnh vàng da
Theo các bác sĩ, phơi nắng sớm cho trẻ hoàn toàn không có tác dụng điều trị vàng da. Với trẻ sơ sinh, vàng da sinh lý sẽ tự khỏi mà không cần phơi nắng. Riêng vàng da bệnh lý thì biện pháp phơi nắng không đủ để điều trị khỏi bệnh. Khi thấy trẻ vàng da kéo dài, thay vì phơi nắng, phụ huynh nên đưa trẻ đi khám để được điều trị.
Bình thường, hiểu được vợ đã khó, huống chi khi vợ mang thai, “trò chơi đoán ý” này lại càng khó hơn. Hãy cùng làm rõ những ý muốn của mẹ bầu để thấy rằng mọi vấn đề bầu bí đều có cách giải quyết của nó!
Ảnh minh họa từ Internet
Bố nghĩ: Ngủ riêng sẽ giúp mẹ ngủ ngon hơn
Nhưng mẹ muốn… bố luôn luôn bên cạnh để chăm sóc và hỏi han. Sự thật, chính những thay đổi trong thai kỳ khiến mẹ bầu trong thời gian đầu chưa kịp thích ứng nên dễ dẫn đến thức giấc vào buổi tối. Tuy nhiên quyết định ngủ riêng của bố dễ khiến mẹ bầu cảm thấy mình không được chăm sóc và thông cảm. Tốt nhất là thay vì quyết định chọn ghế sofa làm giường ngủ, các ông bố có thể giúp vợ mát-xa tay chân, vùng lưng một cách nhẹ nhàng để vợ ngủ ngon hơn, đồng thời giúp bố lấy thêm điểm cộng trước vợ và thiên thần nhỏ trong bụng nữa!
Bố nghĩ: Mẹ cần tránh tập thể dục thay vào đó nghỉ ngơi thật nhiều
Nhưng mẹ muốn… kết hợp các bài luyện tập nhẹ nhàng để tăng cường sức khỏe cũng như độ dẻo dai. Trên thực tế đúng như vậy, các mẹ bầu luôn được bác sĩ khuyến khích vận động nhẹ thường xuyên. Bởi trong trường hợp thai phụ nằm nhiều có thể làm tăng nguy cơ phát triển các cục huyết khối ở tĩnh mạch chân, khi các cục huyết khối này di chuyển lên phổi sẽ gây thuyên tắc phổi, vô cùng nguy hiểm cho sức khỏe. Ngoài ra, mẹ bầu thiếu vận động dễ làm gia tăng mức đường huyết, vốn là tác nhân gây ra bệnh tiểu đường thai kỳ. Bố có thể yên tâm nếu mẹ duy trì được thói quen vận động nhẹ nhàng. Các hình thức luyện tập thích hợp mà bố có thể cân nhắc tham gia cùng mẹ chính là yoga và bơi lội.
Bố nghĩ: Xoa bụng mẹ bầu là cách tương tác tốt nhất
Nhưng mẹ muốn… bố thỉnh thoảng dành thời gian trò chuyện với con, đọc truyện cho con nghe nhưng đừng phấn khích mà thường xuyên đòi xoa bụng mẹ. Trên thực tế, việc xoa bụng bầu thường xuyên không mang lại kết quả tương tác tốt như bố nghĩ. Bởi vì, nếu không biết cách xoa thì sẽ có thể gây nguy hiểm cho thai nhi, làm tử cung xuất hiện các cơn co, dẫn đến sẩy thai, động thai, sinh con thiếu tháng. Càng về giai đoạn cuối của thai kỳ, nguy cơ từ việc xoa bụng càng lớn. Cả bố và mẹ nên nhớ là không xoa bụng quá 4 lần trong ngày, mỗi lần không quá 5 phút; khi xoa bụng cần nhẹ nhàng, chậm chạp, không siết mạnh tay vào bụng; không nên xoa bụng trong 3 tháng đầu và 2 tháng cuối của thai kỳ. Hãy tương tác với con một cách khoa học để giúp con phát triển từ bên trong nhé!
Bố nghĩ: Mẹ cần ăn càng nhiều càng tốt để con có đủ chất
Nhưng mẹ muốn… ăn cho đến khi cảm thấy đúng và đủ, bởi cảm giác chướng bụng khi bị “ép” ăn không dễ chịu chút nào. Và trên thực tế thì chế độ ăn hàng ngày của mẹ bầu rất dễ bị thiếu hụt chất dinh dưỡng. Do đó để đảm bảo con được hấp thu đủ chất và phát triển toàn diện ngay từ bên trong, bố và mẹ cần xây dựng chế độ ăn uống khoa học kết hợp sản phẩm dinh dưỡng phù hợp. Chế độ ăn uống cân bằng, đủ chất là tiền đề để trí não của bé phát triển tốt. Có 3 dưỡng chất quan trọng bố cần bổ sung cho sức khỏe của mẹ bầu và cho thai nhi phát triển tối ưu não bộ gồm: 150 – 200 mg DHA (có nhiều trong cá hồi, trứng, thịt…), 450 mg Choline (có trong các loại rau xanh thẫm…), và 600 mcg Axit Folic (có trong ngũ cốc nguyên cám, bột mỳ, cam, bưởi…).
Như một sự kiện thường niên vào dịp cuối năm, chương trình tư vấn nuôi dạy trẻ “Sukusuku Kosodate” của kênh truyền hình NHK sẽ mở cuộc thi tìm kiếm những ý tưởng hay trong việc nuôi dạy con để các bậc cha mẹ trên khắp nước Nhật tham gia. Cuộc thi năm nay quy tụ hơn 1300 ý tưởng, nhưng chỉ có 15 ý tưởng đạt giải ứng với 3 chuyên mục: vui chơi, sinh hoạt hàng ngày, ngôn ngữ. Có những ý tưởng đơn giản, nhưng rất hữu ích và thú vị mà không phải cha mẹ nào cũng nghĩ ra khi cần thiết.
Chơi với con
1. Chiếc hộp bốc thăm trò chơi
Để tăng thêm sự bất ngờ và tránh nhàm chán khi cùng chơi những trò quen thuộc với cô con gái 7 tháng tuổi, bà mẹ Yamaguchi Mami đã nghĩ ra ý tưởng bỏ các lá thăm có viết sẵn tên các trò chơi vào một cái túi. Mỗi ngày hai mẹ con sẽ bốc thăm, trúng trò chơi nào thì hai mẹ con cùng nhau chơi trò đó.
2. Đi đến đích thành công
Làm thế nào để con thích thú hơn với cuộc đi dạo hàng ngày? Chị Takagi Yuko, mẹ của một cậu bé 4 tuổi đã thay đổi lộ trình qua các địa điểm cố định trên đường. Cùng là quãng đường từ nhà tới siêu thị, nhưng hôm nay sẽ đi qua công viên trước, hôm sau lại vòng qua thư viện rồi mới đến siêu thị. Cách này sẽ giúp bé có cảm giác mới mẻ mỗi ngày.
3. Bong bóng xà phòng trong bóng tối
Bong bóng xà phòng vốn là trò chơi rất quen thuộc với các bé từ 3 tuổi trở lên. Ông bố Sugawara đã nghĩ ra ý tưởng tắt điện phòng tắm, chỉ chiếu sáng bằng đèn pin rồi cùng con thổi bong bóng xà phòng. Dưới ánh sáng đèn, bong bóng bay lên và in hình trên tường trông kì diệu như trong rạp chiếu bóng. Một trò chơi đơn giản nhưng khơi gợi cho trẻ sự sáng tạo và hứng thú vô hạn.
4. Xe đẩy kiêm chức năng lau nhà
Vừa giúp con tập đi, đồng thời lại hoàn thành cả việc lau nhà, đó là ý tưởng của ông bố khéo léo Takahashi. Từ những hộp các tông và khung nhựa cứng, anh đã khéo léo làm thành chiếc xe đẩy tập đi, sau đó bọc quanh đế xe một lớp vải để lau nhà. Quả là một mũi tên trúng hai đích: vừa tập đi cho con, vừa giúp mẹ lau nhà.
5. Đọc ehon với nhân vật chính là bé
Làm thế nào để bé chăm chú lắng nghe đọc truyện ehon? Ông Sato đã nghĩ ra một ý tưởng, thay vì đọc nguyên như trong truyện, ông sẽ cắt hình búp bê bằng giấy và dán ảnh cô cháu gái, rồi cho búp bê thay lời nhân vật. Ý tưởng này đã khiến cháu ông yêu thích việc đọc ehon hơn, vì cảm giác như bé đang ở trong câu chuyện đó.
Sinh hoạt hàng ngày
6. Để bé không sợ khi cắt tóc mái
Mỗi lần đưa kéo định cắt tóc mái cho con là bé sợ nên ngọ nguậy không chịu ngồi yên, vì vậy chị Togawa Miho đã cắt file kẹp hồ sơ trong suốt thành một chiếc mặt nạ, buộc dây chun cho bé đeo ngang tầm trán, sao cho phần tóc mái phủ bên ngoài mặt nạ. Khi đó, mẹ có thể cầm kéo cắt tóc rất dễ dàng. Bé cũng sợ bị kéo đâm vào mắt nữa vì đã có mặt nạ trong suốt che chắn rồi.
7. Luyện thói quen đánh răng cho bé hơn 1 tuổi
Nishikawa Tomoko khá vất vả khi muốn luyện thói quen đánh răng cho cô con gái hơn 1 tuổi của mình vì bé bướng bỉnh không chịu nằm yên. Cô bèn nhờ con gái lớn 5 tuổi ngồi bên cạnh hát cho em nghe. Cô chị đã tự sáng tác một bài hát về đánh răng cho cô em “Hana chan, có cái răng xinh. Mở miệng ra, mình cùng chải răng….”. Cô em nghe thấy vậy rất thích thú và nằm yên cho mẹ chải.
8. Đối phó với vết bẩn ở tay áo khi bé ăn bốc
Trong giai đoạn trẻ tập ăn bốc, cánh tay và cổ tay áo của bé rất dễ dính đồ ăn dầu mỡ. Bà ngoại Nakashima Michi đã cắt đôi chiếc tất dài, dùng phần ống luồn vào cánh tay cho cháu, thế là cánh tay áo không còn bị bẩn nữa.
9. Tái sử dụng đồ dùng cho bé ở khu dân cư
Đây là ý tưởng của bà Esumi sống tỉnh Nara. Bà gom góp những vật dụng liên quan đến việc nuôi dạy trẻ như xe đẩy, địu, quần áo, sách truyện, đồ chơi, bàn ăn… từ những người không dùng nữa để cho những người có nhu cầu mượn lại. Việc tái sử dụng hiệu quả này giúp ích không nhỏ cho những người mẹ có con nhỏ ở nơi bà đang sống.
10. Dạy bé xì mũi
Dạy cho trẻ cách xì mũi là việc tưởng đơn giản mà lại không dễ chút nào. Cô giáo mầm non Shirakami Akiko đã nghĩ ra một cách rất độc đáo để dạy các em nhỏ ở trường mình xì mũi. Cô lấy một mẩu khăn giấy, cuốn nhỏ lại đủ nhét vừa lỗ mũi. Sau đó dùng một tay ấn lỗ mũi bên kia, rồi xì một cái sao cho chiếc khăn giấy phi ra ngoài như một chiếc tên lửa. Tất cả các em đều làm theo một cách khoái chí. Xì mũi chỉ đơn giản như các em xì cho tên lửa giấy phi ra từ mũi mình mà thôi.
Trò chuyện
11. Show trình diễn của anh trai
Khi các bé đến tuổi phải rèn thói quen đi vệ sinh, đi tắm, thay quần áo, cha mẹ thường rất vất vả vì các bé luôn loay hoay không chịu ngồi yên. Đặc biệt khi bé thứ hai ra đời thì bé lớn lại có xu hướng bướng bỉnh và thích làm theo ý mình hơn. Bà mẹ Kusano Eri đã dẫn dụ cậu anh, bằng cách bắt chước giọng của em bé để nịnh anh biểu diễn cho em xem những khi cần anh thay quần áo, dọn đồ chơi, ăn cơm… Khi ấy cậu anh rất ra dáng anh trai, làm rất nhanh để em xem.
12. Lấy âm nhạc làm nhạc hiệu để con nghe lời
Nếu con bạn yêu thích một ca khúc hay đoạn nhạc nào thì hãy khéo léo tận dụng nó để làm nhạc hiệu giúp bé nghe lời như bà mẹ Tateishi Keiko làm với cô con gái 3-4 tuổi của mình. Khi muốn bé dọn dẹp đồ chơi hay mặc quần áo sau khi tắm… mẹ cô bé chỉ cần bật đoạn nhạc bé rất thích lên là bé lập tức có hứng thú làm việc ngay, và làm mọi thứ rất nhanh nhẹn, gọn gàng.
13. Làm sao để cả lớp yên lặng nghe đọc ehon
Tất cả các trường mẫu giáo ở Nhật đều có giờ đọc ehon cho trẻ. Nhưng làm thế nào để mấy chục bé cùng ngồi yên và lắng nghe? Khi tình nguyện đọc ehon ở trường của con, ông bố Sakamoto Kenichi đã nghĩ ra một ý tưởng. Trước khi bắt đầu đọc anh sẽ cùng các bé “Nào các em chúng ta cùng đếm nhé một, hai…ba…suỵt” rồi làm động tác đưa ngón tay chạm vào miệng ra hiệu im lặng. Thật bất ngờ là cách làm này vô cùng hiệu quả. Sau hành động đưa tay lên suỵt, tất cả các bé đều ngồi yên lặng chăm chú nghe anh đọc truyện.
14. Gọi bé quay lại bằng sợi dây vô hình
Nếu bạn có một cậu con trai 3 tuổi mỗi khi ra ngoài với mẹ lại thích la cà không chịu đi về ngay, hoặc thích đi theo ý mình thì ý tưởng của bà mẹ Omatsu Maki quả là hay. Cô tạo ra một sợi dây vô hình, hễ cậu con trai không chịu đi đúng hướng là mẹ sẽ giả vờ như đang kéo dây để cậu quay lại. Trò chơi của mẹ khiến cậu bé rất hứng thú và hưởng ứng nhiệt tình bằng cách giả vờ như đang bị kéo và chạy lại chỗ mẹ lúc nào không hay.
15. Khi bé không chịu ăn
Làm thế nào khi bé không chịu ăn cơm? Thay vì quát mắng, chị Sakurai Mayu, mẹ của cô con gái 3 tuổi đã đã giả vờ như đang gọi điện thoại cho bà ngoại, có khi là cho nhân vật nào đó bé rất thích để nói “alo alo, XYZ đấy à, A không ăn cơm. XYZ có gì muốn nói với A không…”, cô con gái thích thú và lại ngồi ăn ngon lành.
Entry này viết lần đầu tiên cách đây hơn 3 năm (ngày 12/3/2012), được rất nhiều bạn ủng hộ. Hôm nay, mình cập nhật lại tình hình hạt giống mới nhất cũng như bổ sung thêm vài kinh nghiệm gieo hạt để các bạn tham khảo. Tất cả đều là hạt giống nhập khẩu từ Mỹ, đến từ các thương hiệu uy tín. Nói chung, hạt giống Mỹ có qua nghiên cứu và điều kiện khai thác, bảo quản tốt nên chất lượng hạt giống rất tốt, tỷ lệ nảy mầm và khả năng thích nghi cao. Và cho dù nhiều loại rau quả có vẻ quá lạ lẫm đối với các bạn, nhưng đều là giống thuần chủng, không có thành phần biến đổi gen, vì thế rất yên tâm để trồng rau sạch cho gia đình.
Các bạn muốn mua hạt giống Mỹ mình nhập thì vào trực tiếp trang muasamhangmy.com hoặc huongvixanh.com nhé. Các bạn cũng có thể đến mua trực tiếp tại 2 cửa hàng Hương Vị Xanh, địa chỉ:
86 Đinh Bộ Lĩnh, P.26, Q. Bình Thạnh, TPHCM (ĐT: 08.35118903).
Đã qua mấy mùa trồng cà chua giống Mỹ, mình rất hài lòng vì cây khỏe, lớn nhanh, trái rất đẹp, hương vị lại thơm ngon. Cà chua là loại rau ăn quả rất tốt cho sức khỏe và sắc đẹp, có thể ăn dạng quả tươi (ăn trực tiếp, làm salad, làm sinh tố) hoặc ăn khi đã nấu chính (canh, xốt...), dùng để đắp mặt nạ cũng rất tốt.
Trồng cà chua nói chung không khó. Hạt rất dễ nảy mầm. Bạn có thể gieo trực tiếp trong đất dinh dưỡng, hoặc ngâm nước ấm khoảng 12-24 tiếng rồi đem gieo. Thời gian nảy mầm trung bình khoảng 2-5 ngày. Nên gieo trong khay hoặc lồng ươm để bảo toàn hạt giống tốt nhất. Khi cây lớn tầm gang tay, hãy cho ra chậu hoặc vườn. Cà chua là loại ưa nắng sáng và tưới nhiều, đến thời kỳ cây ra hoa nên tăng cường bón phân, đồng thời lắc nhẹ cây vào mỗi sáng để thúc đẩy quá trình thụ phấn. Thời gian thu hoạch trung bình là 2,5 đến 3 tháng sau khi gieo hạt nếu được chăm sóc tốt.
Rất nhiều loại hạt giống cà chua ngon và đẹp của Mỹ đang có mặt ở cửa hàng Hương Vị Xanh: cà chua chocolate, cà chua ildi vàng, cà chua đen black krim, cà chua kem, cà chua xanh, cà chua chuông Tinkerbell, cà chua Roma, cà chua cherry ngọt, cà chua rủ để trồng giỏ treo, cà chua brandywine, cà chua đỏ cỡ đại, cà chua cam Chef's Choice, cà chua vàng cỡ đại, cà chua MoneyMaker, cà chua lê vàng... cùng nhiều loại khác. Một số loại cà chua nổi bật cũng đã được trồng nhà kính theo quy trình siêu sạch và có mặt trong gian hàng rau củ quả sạch của Hương Vị Xanh.
2. Rau gia vị Mình thích trồng các loại rau gia vị, chế biến món ăn đã thôi rồi. Về cách dùng từng loại rau, các bạn có thể tham khảo thêm bài viết này của mình: Khám phá gia vị Tây. Trong các loại rau gia vị mình trồng, thì dễ nhất là basil và khó nhất là lavender. Hạt nào cũng nảy mầm, nhưng basil lớn nhanh như thổi còn lavender thì khá ẻo lả. Các loại khác ở mức trung bình. Hiện Hương Vị Xanh nhập về rất nhiều giống rau gia vị đặc sắc như oải hương nước Anh, hương thảo Ý, húng quế Tây, húng lá tím, húng xà lách, oregano, thì là núi, cỏ xạ hương, ngò tây, hẹ thơm..
Với lavender và hương thảo, bạn có thể ngâm nước ấm 12-24 tiếng rồi ủ lạnh cho đến khi có dấu hiệu nảy mầm mới đem ra trồng. Những loại khác gieo theo cách thông thường. Lưu ý: các loại hạt basil tuyệt đối không ngâm nước mà chỉ gieo trực tiếp (nếu bạn ngâm nước nó sẽ nở ra như hạt chia, hạt é).
Rau gia vị được trồng và thu hoạch ở nhà mình:
3. Rau ăn lá
Trong các loại rau ăn lá, thì cải xoăn (kale) xếp đầu bảng về giá trị dinh dưỡng. Có thể dùng kale để chế biến món ăn như các loại rau thông thường hoặc ép nước uống.
Cải bó xôi giống Mỹ cũng rất ngon, mình đem trồng ở trang trại theo quy trình organic, cây nhỏ nhỏ thôi nhưng chắc, vị ngọt, ăn rất thích. Rau này còn được gọi là rau bina, chân vịt. Có nhiều giống khác nhau như Renegade, Novico, Palco...
Cải cầu vồng và xà lách ngọt cũng là những loại rau đặc sắc. Cải cầu vồng rất đẹp, đặc biệt giàu dinh dưỡng và rất tốt cho sức khỏe do hàm lượng canxi, kẽm, sắt... phong phú, hỗ trợ sự phát triển thể chất và trí não của trẻ. Có thể nói, đây là loại rau lý tưởng cho trẻ em vì vừa đẹp vừa ngon vừa tốt. Trong khi đó, xà lách ngọt có hương vị ngọt mát thanh tao rất dịu dàng, ăn ngon, và từng bông xà lách nhỏ nhắn tầm 10-12cm rất phù hợp cho vườn phố.
Các loại rau ăn lá kể trên nói chung không quá khó trồng, tuy nhiên chúng phát triển tốt nhất trong điều kiện khí hậu mát mẻ. Nếu không có vườn tược rộng rãi, bạn có thể gieo hạt trong thùng xốp hay chậu nhựa dài để dùng cho gia đình. Có thể gieo trực tiếp trong đất dinh dưỡng, tuy nhiên để tối ưu hiệu quả, nên ngâm hạt trong nước ấm trước khi gieo và dùng thêm đạm gieo hạt pha loãng trong nước để tưới đều (mình sẽ giới thiệu loại đạm này vào cuối bài).
4. Rau ăn quả
Các loại rau ăn quả nhìn chung khá dễ trồng, nhất là các loại thân leo hoặc bò như bầu bí, dưa leo, các loại đậu... Cách gieo hạt cũng vẫn là gieo trực tiếp hoặc ngâm nước ấm nếu cần thiết, dùng thêm đạm gieo hạt càng tốt.Những loại này đều thích nắng sáng và tưới nhiều.
Hương Vị Xanh nhập về nhiều loại giống ngon và đặc sắc như bầu thiên nga, bí mặt trời, bí ngòi xanh và vàng, dưa leo tròn, xanh và trắng, đậu ván tím, cà tím và cà trắng... Ớt làm gia vị cũng nhiều loại hấp dẫn như ớt ô liu đen, ớt cầu vồng...
Nói thêm một chút về đậu ván tím. Em này gọi là hoa cũng được mà rau cũng được, vì ẻm vừa cho hoa đẹp, vừa cho trái để măm măm, thật là tiện cả đôi đường. Gieo hạt lên nhanh và lớn cũng nhanh như thổi, chừng hơn tháng là ra hoa kết trái. Đây là đậu ván tím trồng ở nhà mình:
5. Rau ăn rễ và củ
Các loại rau ăn rễ và củ nhìn chung đều thích khí hậu mát. Các loại củ cải khá dễ trồng, đặc biệt củ cải ruột hồng rất ngon và đẹp. Hiện Hương Vị Xanh có nhiều loại giống như củ cải đỏ dài, củ cải nhiều màu, củ cải ruột hồng, cà rốt tròn, cà rốt Romance...
Nhan sắc "diễm lệ" của củ cải ruột hồng (về độ ngon thì miễn bàn, vừa thơm mát vừa ngọt bùi, nấu soup rất ưng cái bụng):
Các em dây leo là thể loại dễ trồng nhất và nhanh ra hoa, màu sắc rực rỡ, trồng giàn hay hàng rào rất là bắt mắt.
- Morning glory: hoa này trồng nhiều màu đan xen thì rất đẹp, nếu trồng hàng rào trắng lại càng nổi. Bông hoa kích cỡ bằng dã yên thảo, nở đều vào mỗi sáng và dày hoa. Cây lại rất dễ trồng. Nhiều loại morning glory rất đẹp như sao xanh, sao tím, hồng, nhiều màu...
Có thể gieo hạt trực tiếp xuống đất và tưới phun sương, khoảng 2-3 ngày sau hạt nảy mầm. Nên trồng nơi có nắng, từ mùa xuân đến hè hoặc chậm nhất mùa thu vì cây phải có nắng mới ra hoa nhiều và rực rỡ. Thường thì cây ra hoa sau 1-1,5 tháng từ khi gieo hạt.
- Hoa đậu thơm: vừa đẹp lại vừa thơm ngọt ngào, không dễ trồng như morning glory mà thích khí trời hơi dịu mát. Vì hạt cứng, bạn nên ngâm nước ấm theo tỷ lệ 2 sôi 3 lạnh trong 1 ngày rồi đem gieo. Khoảng 7-10 ngày hạt mới nảy mầm.
- Hoa mắt nhung: Cả lá và hoa đều đẹp, nom rất là thướt tha. Cây này dễ trồng thôi nhưng hạt khá lâu nảy mầm. Bạn nên ngâm hạt vào nước ấm 12-24 tiếng trước khi gieo, khoảng 7-10 ngày thì hạt nảy mầm.
- Hoa tóc tiên dây: dễ trồng thôi rồi, bông bé xinh, lá thướt tha yểu điệu, phối 3 màu đỏ-trắng-hồng rất duyên dáng. Chỉ cần gieo hạt trực tiếp vào đất (đừng vùi hết hạt trong đất mà nên để hạt nhú lên trên khoảng 1/3), sau 1-2 ngày là cây nảy mầm và lớn rất nhanh, chừng 20-30 ngày ra hoa. Khi hoa tàn lại thu hoặc được rất nhiều hạt để trồng lứa mới.
Nhìn các bạn Tây trồng sweet pea mà nao lòng:
Còn đây là morning glory, mắt nhung và tóc tiên dây (hình thực tế sau khi gieo hạt khoảng hơn 1 tháng):
Mấy loại này gieo khá dễ lên mầm nhưng cũng phải chịu khó chăm chút tí chứ không dễ nuôi bằng các bạn dây leo ở trên. Thông dụng nhất là các loại dã yên thảo, dừa cạn, cúc..., các bạn có thể xem hạt giống ở đây: http://muasamhangmy.com/Hat-giong-hoa-tc42.html
Mình chỉ giới thiệu một vài giống lạ và đẹp:
- Dã yên thảo: nhiều màu, xanh tím, vàng và sọc đỏ trắng:
- Dừa cạn tím và bách nhật đỏ:
- Hướng dương vàng và lưu ly xanh: thật là tươi tắn và rực rỡ
- Cúc trắng và baby trắng: tinh khiết làm sao:
- Tidi Tips và hoa bướm nhiều màu rất tươi sáng, lung linh và rực rỡ:
- Hoa chuông Tussock và cúc nữ hoàng với màu tím mênh mang đến nao lòng:
- Phong lữ và thanh trúc cánh kép nom như những đóa hồng yêu kiều:
Những loại hạt giống này là dành riêng cho những bạn đam mê trồng trọt, kiên nhẫn và chấp nhận thử thách. Xác định ngay và luôn là những cây này khó trồng, gieo hạt cũng trầy trật mới lên. Tuy nhiên, khó chứ không phải là không thể. Bằng chứng là nhiều bạn gieo không lên, nhưng ông xã mình gieo thì lên, cây xanh tốt (có nhiều hạt xã phải ủ lạnh cả tháng trong ngăn mát cho đến khi có dấu hiệu nảy mầm mới đem gieo trồng). Vì vậy, nếu thích trồng những loại dưới đây, đòi hỏi bạn phải tìm tòi, học hỏi các kỹ thuật ươm trồng và chăm sóc trên mạng, và hết sức kiên trì nữa. Mình hổng có xúi là dễ trồng lắm để bán hạt giống đâu nha. :)
- Phúc bồn tử, còn gọi là mâm xôi (raspberry): có 2 loại red raspberry và blackberry:
Phúc bồn tử là loại quả rất giàu chất ôxy hóa, ăn đều đặn thì tăng sức đề kháng và trẻ trung xinh đẹp nha. Đây là cây phúc bồn tử (trái) và kiwi (phải) chồng mình gieo trồng từ hạt:
- Kiwi và dâu trắng:
- Ổi dâu (strawberry guava) và ổi dứa (pineapple guava):
Nói thêm về cây ổi dứa này - đây là loại trái cây rất ngon, bên ngoài thì giống ổi, nhưng bên trong lại có nhân thạch mềm kiểu như vú sữa, hương vị thì pha trộn giữa mùi ổi và mùi dứa nên có tên là ổi dứa. Anh xã mình gieo hạt lên cây phơi phới:
- Quả cơm cháy (Elderberry) với 3 màu: đỏ, xanh và đen:
Quả cơm cháy này rất giàu chất kháng sinh tự nhiên, giúp tăng sức đề kháng cũng như chống viêm nhiễm rất tốt.
- Pink berry và Snowberry: một em hồng, một em trắng tuyết hết sức yêu kiều:
- Nam việt quất (cranberry) và lý chua đỏ (redcurrant):
Nam việt quất là loại quả rất tốt cho sức khỏe và sắc đẹp: thành phần giàu chất xơ tự nhiên, có tác dụng chống ôxy hóa, hỗ trợ tim mạch, ngừa ung thư, phát triển vi khuẩn có lợi và ức chế vi khuẩn có hại, đặc biệt là ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu, ngừa viêm loét dạ dày, ngừa sâu răng và các bệnh đường răng miệng. Còn trái redcurrant thì hay xuất hiện trong các món Pháp lắm, và hình thức ẻm xinh đẹp vô cùng nên thường được dùng trang trí món ăn.
- Việt quất (Bilberry) và chanh dây hoa xanh ruột đỏ (blue passion):
Với những loại hạt giống này, do tính chất đặc thù của chúng mà dùng phương pháp thọ hàn (ủ lạnh) sẽ giúp hạt dễ nảy mầm hơn. Cách làm: ngâm hạt trong nước ấm khoảng 1 ngày, sau đó lấy một hộp nhựa có đục lỗ ở nắp, lót giấy hoặc khăn ẩm vào lòng hộp, rải hạt lên và cho vào ngăn mát tủ lạnh. Cứ để yên như vậy khoảng 3 tuần đến 2 tháng (tùy loại) thì hạt có dấu hiệu nảy mầm, lúc đó đem ra trồng ngoài đất.
Ngoài ra, với những loại hạt khó trồng, hoặc hạt quý hiếm, mình giới thiệu một số vật dụng sau giúp tối ưu hóa khả năng nảy mầm cũng như bảo toàn hạt giống (tất cả là sản phẩm nhập chính hãng từ Mỹ):
- Lồng gieo hạt: Được thiết kế dưới dạng nhà kính mini, có khay gieo, lồng bảo vệ và nắp có cửa sổ, lồng ươm này giúp ổn định nhiệt độ, bảo vệ hạt giống không bị gió/nước mưa cuốn trôi hay côn trùng tha mất. Viên đất sinh học kèm theo lồng cũng giúp hạt nảy mầm nhanh và phát triển tốt.
- Viên đất sinh học: Phải nói là cực kỳ tốt, nuôi dưỡng mầm cây rất chuẩn, cây lớn khỏe và nhanh. Do chi phí khá cao nên chỉ ưu tiên dùng cho các loại hạt quý hoặc khó tính.
- Đạm gieo hạt: Chỉ cần dùng 1/4 muỗng cà phê đạm này hòa tan trong 4 lít nước, xịt đều trong quá trình ươm cây là hạt rất dễ nảy mầm và cây con sống khỏe.
Trồng cây không chỉ đơn thuần là để thu hoạch hoa và trái, mà còn để chăm chút cho ngôi nhà thêm tràn đầy sức sống, và đem lại cho bản thân một thứ giá trị tinh thần không dễ gì mua được. Mình cho rằng đó là một sự tận hưởng cuộc sống. Gieo hạt giống, chờ nảy mầm, chăm cây lớn, mong từng ngày cây ra hoa kết quả... giúp chúng ta tĩnh tâm hơn, kiên nhẫn hơn, yêu đời hơn, biết quan tâm và chăm sóc người khác, bởi vì cây cũng giống như con người, biết đón nhận sự quan tâm của chúng ta và đền đáp lại bằng hoa trái, bằng niềm vui đem lại mỗi ngày.
Nếu thích căn nhà luôn tươi xanh, hãy bắt tay gieo hạt trồng cây đi nhé.
